Het is een vraag die in een penitentiaire inrichting niet zou misstaan. Helaas wordt deze vraag op de werkvloer toch ook vaak gehoord. Dat geeft stof tot nadenken! Natuurlijk is het zo dat de pensioenleeftijd flink is opgeschroefd. Alleen wanneer we werk gaan ervaren als ‘gevangen zitten’ dan is er werk aan de winkel. Ons brein vindt het fijn om geprikkeld te worden. Daardoor leven we langer, gelukkiger en gezonder. Prikkels voor de hersenen zijn namelijk gezond, maar dan moet het werk daar wel een bijdrage aan leveren. Dus in gesprek met de baas, die daar op zijn beurt aan kan bijdragen.
Uiteraard geldt dat langer doorwerken niet voor eenieder. Mensen met zware beroepen zullen het anders ervaren. Daar zal anders naar gekeken moeten worden. En voor het andere, overgrote deel van de werkende bevolking geldt: beschouw doorwerken niet als móeten, maar als een mogelijkheid om lang vitaal en aangesloten te blijven.
Leeftijdsbewust personeelsbeleid doe je samen
De leidinggevende en de oudere medewerker zullen beide aangehaakt moeten blijven bij het doel, zijnde; langer gelukkig en vitaal werken vanuit toegevoegde waarde. Daar zal de werkgever ook proactief moeten handelen. Hij zal vanuit maatwerk geïnteresseerd moeten kijken naar de senior. Wat heb jij nodig om geprikkeld te blijven? Routinematig handelen omwille van productie zal vermeden moeten worden. Het gaat juist om het prikkelen van de medewerker zodat hij of zij ook op latere leeftijd blijft leren. Dat de medewerker met verschillende machines, situaties en met andere verantwoordelijkheden leert te werken en daarmee (nieuwe) vaardigheden ontwikkelt. Simpelweg handelen zodat de werknemer niet inactief wordt.
De medewerker kan niet schouderophalend streepjes blijven zetten met het aantal dagen tot het pensioen. Het brein sukkelt simpelweg eerder in naarmate je ouder wordt, het wordt minder vindingrijk. Ook bij een leeftijd achter in de vijftig kan een persoon de wil en de drive ervaren om zijn ambitie waar te maken. Samen naar de omstandigheden kijken loont. Elke dag een prikkel, een uitdaging, waardoor de volgende ervaring er is: ‘’Dit wordt een actieve dag, er is perspectief, ik kan weer vooruit.’’ Ons brein wil uitdaging!
Organisaties hebben de verplichting om zich zo op te stellen dat iedere werknemer zich op elk moment en op elke leeftijd moet kunnen ontwikkelen. Gezamenlijk kijken naar wat de werknemer kan uitdagen. Verdwijnt de prikkel, dan verdwijnt ook de motivatie en zit de werknemer als het ware zijn tijd uit. Daar heeft niemand iets aan.
Combinatie werk en privé
Combinatie werk en privé houdt bij een vergrijzend personeelsbestand ook in dat er in de privétijd vaker en meer zorgtaken vervuld moeten worden. Waar de tweeverdiener met jonge kinderen een totaal andere uitdaging heeft, geeft het bij leeftijdsbewust personeelsbeleid de uitdaging om een team te creëren waar de diversiteit aanwezig is. De nieuwelingen, de aanhakers die vernieuwing brengen, de jonge honden en slimme vossen die vanuit carrière behoefte zorgen voor de kwantiteit en dan de groep die kennis en ervaring hebben die in het vierde kwart van hun leven zitten en de toegevoegde waarde hebben van overdracht en fundament.
Met ruimte voor eenieder met medewerkers die in balans zijn daalt het ziekteverzuim, simpelweg omdat medewerkers beter in hun vel zitten. Daardoor zijn ze ook in staat om beter te presteren en dit langer op de leeftijdsladder vol te houden. Niet te vergeten geeft het ook een oplossing voor een krappe arbeidsmarkt! Werken is geen moeten, maar één mogen. De medewerker is hiermee verbonden met de organisatie en daarmee wordt dus ook de aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt vergroot van de organisatie.
Tips en voorwaarden om succesvol langer door te werken:
- Toon waardering en erkenning voor oudere medewerkers en hun behoeften en prestaties.
- Laat de senior passende arbeid uitvoeren dat voldoende uitdagingen biedt.
- Eigenlijk voor alle leeftijdsgroepen en zeker voor de senior: maak werken in deeltijd mogelijk.
- Durf van het functiehuis af te stappen: creëer nieuwe rollen of taken voor de senior-medewerkers.
- Blijf ook ontwikkeling- en scholingsmogelijkheden creëren en aanbieden aan de oudere medewerkers.
- Als laatste tip een open deur en toch noodzakelijk: ga een goed gesprek aan en doe het tijdig. Kijk samen naar een actieve en productieve invulling van de laatste fase van de arbeidsloopbaan. Houdt daarbij ook rekening met de belastbaarheid van de senior. Betrek desnoods de bedrijfsarts erbij.
Leestips:
Wie neemt er verantwoording bij verzuim?
Is betrokkenheid de heilige graal van de werkgever en werknemer relatie?
Hoe creeer je een werkklimaat waarbij een werknemer groeit en je bedrijf rendeert?
Nederlandse economie schreeuwt om digitale vaardigheden
Technologie hoeft geen bedreiging te zijn artikel uit nrc
Het onderscheid tussen hoog en laagopgeleid leidt tot onwenselijke tweespalt
Beter aan het werk kijk naar de 3 basisbehoeften
Wat heeft een tandem met leidinggeven te maken?