| Binnen het werken met mensen, het adviseren van organisaties en professionals is de volgende uitspraak zo’n dilemma dat met regelmaat speelt: “Ja, ik wil niet de amateur psycholoog spelen”. Een voorafgaande verontschuldiging van de gesprekspartner bij de bespreking van een pijnlijke casus die om een oplossing vraagt. Maar……. En dan komt de speculatie, het etiket….de intuïtie? En ja er zijn beweringen, onderzoeken die zeggen dat je onbewuste zijn (intuïtie) tot zo’n 20.000 keer meer informatie kan verwerken dan je bewustzijn. Aan de andere kant: de bekende natuurkundige wetenschapper ‘Newton’ beweerde dat psychologie geen rocket science is en het mogelijk nog wel complexer is. Hij zei: “Ik kan de bewegingen van hemellichamen berekenen, maar de gekte van mensen niet”. We kunnen dus aannemen dat ook wij wel blinde vlekken hebben of zwarte gaten, zoals je wilt. Als het soms wel rocket sience betreft, is het misschien wijs en respectvol dat we in plaats van iets vinden of beweren, we aangeven dat we veronderstellen dat……en we ons afvragen of ……. Anders worden we al snel een amateur psycholoog die het zwarte gat probeert te dichten. Wie is beter en sneller met de intuïtie. Op grond van een recent onderzoek van een promovenda is te concluderen dat we sneller en intuïtiever beslissen wanneer we vrolijk zijn. Een opgewekte toestand zou bijdragen aan effectiviteit omdat op die manier veel ‘gewik en geweeg’ achterwegen wordt gelaten. Dat is niet onbelangrijk om op het einde van de dag tijd en energie over te hebben. Dan is er het dilemma: man is rationeel, vrouw intuïtief. Mannen en vrouwen zijn even rationeel en intuïtief, is de uitkomst van een onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Janet Hyde. Er zijn op basis van sekseverschillen weliswaar piepkleine verschillen en die vallen volledig in het niet bij de individuele diversiteit die zowel mannen als vrouwen aan de dag leggen. Dus met de bewering dat intuïtie leidend is en daar de één of andere sekse meer van begrijpt gaat ook niet op. Amateur psychologie en social media. Een vluchtig onderzoek, blik op de social media onderstreept het schreiende voorbeeld dat we allemaal amateur psycholoog willen zijn. Op social media hebben we schijnbaar een mening over iedereen in allerlei situaties. Stikkers plakken en etiketteren is bon ton, we zijn er allemaal minister-president. Keizer, koning en admiraal onder de amateur psychologie zijn we er blijkbaar ook allemaal. Laten we tot de slotsom komen dat wetenschappelijke psychologie en huis-, tuin- en keukenpsychologie twee verschillende dingen zijn. Als amateur-psycholoog kun je een heel eind komen wanneer we de volgende regel enigszins in acht nemen: Tips voor amateur psychologie: Te vaak willen we iets beweren. Als respectvol amateur psycholoog formuleer je speculaties naar de ander als een ‘speculatie’ en niet als een feit. Het is geen zwakte wanneer we zeggen dat het gis- en gokwerk is. Het is goed om de ander de ruimte te geven. Om te peilen of de ander bereid is om te luisteren naar jouw veronderstelling /speculatie. Dat kan klinken als: “Ik vraag me af of …”, of “Het lijkt mij …”. Wanneer je echt iets wil zeggen wat die ander naar je menig MOET horen doe het dan met liefde, met betrokkenheid vanuit zorg en niet als klinische diagnose al dan wel belediging. Indien je toch een woord wilt geven kies dan liever neutrale woorden. Als goed amateur psycholoog onthouden we ons van trucjes, suikerlaagjes en van het woord ‘maar’…. Dit creëert weerstand en het komt dan juist extra hard aan. Dus GEEN: “Met alle respect hoor, maar……..” En toen Ik las een discussie op een forum van een populair tijdschrift. Daar las ik misschien nog wel de meest zinvolle en er toe doende conclusie: maria1966 schreef: “Omdat we sociale wezens zijn die interesse hebben in de medemens en we elkaar willen helpen met onze eigen (professionele) ervaringen”. Misschien is onze behoefte aan amateurpsychologie wel gewoon deel van ons en onze wereld. Als we de amateurpsychologie maar wel met respect, met liefde en vooral vanuit gelijkwaardigheid doen. |
| Leestips: Werkgeluk fouten maken mag dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan Weerstand en luiheid bestaan niet het zijn behoeftes waar nog aan voldaan moet worden Enorm ego is mogelijk ongezond Hoe leer je luisteren naar je in intuitie Wanneer had u een goed gesprek over werkdruk en werkstress |
